เด็กสามารถเริ่มเล่นของเล่นได้ตั้งแต่แรกเกิดจนกระทั่งเติบโต
ล่าสุดที่ซื้อของเล่น ได้คำนึงถึงปัจจัยที่สำคัญในการซื้อของเล่นไหม หรือว่าแค่ซื้อเพราะมันสวยและคิดว่าเหมาะสม มีป้ายติดไว้บอกอายุชัดเจนตรงกับอายุของเด็กพอดี แต่แล้วพอแกะออกมาให้เด็กเล่นกลับพบว่ามันยากเกินไป บางครั้งป้ายที่ติดไว้ก็ช่างไร้ประโยชน์เหลือเกิน
ในบทความนี้จะมาแนะนำปัจจัยสำคัญที่ควรคำนึงถึงในการเลือกซื้อของเล่น หรือของเล่นเสริมพัฒนาการ
ก่อนที่จะเข้าสู่เนื้อหา สำหรับคุณผู้อ่านที่เข้ามาอ่านวิธีการเลือกซื้อของเล่นแล้วยังไม่รู้ว่านอกจากความสนุกสนานเพลิดเพลินแล้วของเล่นให้ประโยชน์อะไรอีกบ้างสามารถอ่านบทความ “ประโยชน์ของของเล่น”
*เนื้อหาในบทความนี้เขียนขึ้นเพื่อเป็นคำแนะนำจากปัจจัยทั่วไปที่ผู้เขียนคิดว่ามีความสำคัญต่อการเลือกซื้อของเล่นเท่านั้น
สารบัญเนื้อหา
ของเล่นต้องมีความปลอดภัย
ของเล่นจะเกิดอันตรายต่อเด็กได้ก็ด้วยการใช้งานที่ผิดวิธี อันเกิดจากพฤติกรรมเด็กที่มีความซุกซนและชอบทดลอง เรียนรู้อะไรใหม่ ๆ ด้วยวิธีที่หลากหลาย บ่อยครั้งของเล่นหนึ่งชิ้นจึงถูกเล่นอย่างผิดวิธี หากไม่เป็นอันตรายก็โชคดีไป แต่ถ้าไม่ละก็ความเสียหายที่ตามมานั้นไม่คุ้มค่าเลย ถ้าหากบาดเจ็บเล็กน้อยยังพอโล่งใจ แต่หากเป็นการสูญเสียคงไม่อาจรับไหว
แน่นอนว่าการบาดเจ็บต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับเด็กเป็นสิ่งที่ใครก็ไม่อยากให้เกิดขึ้น และของเล่นเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับเด็ก การเตรียมพร้อม รับมือ และเลือกของเล่นที่ปลอดภัยจึงมีความสำคัญยิ่ง
1.ใหญ่ไว้ก่อน
หลายคนอาจชอบสิ่งของหรือสัตว์ตัวเล็ก เพราะความเล็กนั้นให้ความรู้สึกน่ารัก น่าสะสม แต่สำหรับเด็กเล็กแล้วเป็นสิ่งอันตราย ที่จำเป็นต้องหลีกเลี่ยงและควรอยู่ให้ห่างจากมือ เพราะเด็กเล็กชอบที่จะลิ้มลองรสชาติของทุกสิ่งอย่าง ไม่แบ่งแยกและไม่รู้ด้วยว่ามันกินไม่ได้ ทำให้คนใกล้ตัวที่ต้องคอยห้ามปราม นำของเหล่านั้นออกจากปากปวดหัวกันเป็นแถบๆ
หากมีครั้งใดที่เด็กนำเข้าปากแล้ว ด้วยความที่เป็นของชิ้นเล็กจึงทำให้มันสามารถไหลลงไปติดที่คอได้ ทำให้เด็กหายใจไม่ออก ขาดอากาศหายใจ…
บางครั้งชิ้นส่วนเล็กๆ ก็ติดมากับของเล่นชิ้นใหญ่ เป็นอันตรายแอบแฝงที่หลุดรอดจากสายตาของเราไปได้อย่างแนบเนียน แตกต่างจากของเล่นที่เห็นได้ชัดว่าชิ้นเล็กที่ไม่ว่ายังไงก็ไม่อาจหลุดรอดสายตาเราไปได้ อย่างเช่น ตุ๊กตากระต่ายอีสเตอร์ขนสีเทา ใส่เสื้อแขนยาวสีน้ำเงิน พร้อมติดกระดุมสีน้ำตาลเม็ดเล็กที่กลางเสื้อ (กระดุมเม็ดเล็ก) แบกไข่อีสเตอร์ไว้ข้างหลัง ในกรณีที่กระดุมหลุดออกมาแล้วเจ้าหนูน้อยนำเข้าปาก ก็เป็นเหตุการณ์ที่ไม่น่าอภิรมย์เลย
ขอให้ทุกคนสังเกตให้ดีนะ
2.ผิวสัมผัสอ่อนโยน
ของนุ่มนิ่มไม่ว่าใครได้สัมผัสก็ให้ความรู้สึกกระชุ่มกระชวย ดีต่อใจ และการกอดก็ให้ความรู้สึกเช่นนั้น
ผิวสัมผัสที่เป็นอันตรายเกิดจากตัวของเล่นที่ถูกผลิตมาแบบขอไปที ไม่ได้คำนึงถึงคุณภาพมากนัก จะพบเจอได้จากของเล่นที่เป็นพลาสติกและไม้ เวลาเลือกของเล่นประเภทนี้ให้ลองใช้นิ้วมือสำผัสด้วยการแตะไปที่พื้นผิวและขอบมุมโดยรอบ หากมีส่วนไหนที่ให้ความรู้สึกเสียวขึ้นมา ขอให้วางของเล่นชิ้นนั้นลงเถอะ มันไม่เหมาะกับลูกของคุณหรอก เพราะหากมันไปบาดมือหรือปากของลูกจนเลือดตกยางออก เสียงแผดร้องของลูกที่ดังออกมาจากความเจ็บปวดของเขา มันจะดังออกมาจากใจของคุณด้วย
3.สารพิษชีวิตมลาย
สีเป็นสิ่งแรกที่ดึงดูดความสนใจและส่งผลต่อความรู้สึกอย่างมาก ทำให้เวลาเราเลือกของเล่นจึงเลือกที่มีสีสันต์สดใส สีที่อยู่บนสิ่งของ ของเล่น จึงควรเป็นสีที่ไม่ส่งผลอันตรายต่อร่างกายของเด็ก เวลาที่เด็กนำของเล่นเข้าปาก โดยเราสามารถสังเกตได้จากข้อความหรือสติกเกอร์ที่ติดอยู่บนกล่อง จะต้องมีคำว่า “ปลอดสารพิษ” หรือ “NON-TOXIC” ที่สำคัญคือต้องเป็นสีที่ไม่หลุดลอกง่ายหรือติดตามผิวหนังได้อีกด้วย เพราะสีที่หลุดลอกออกมาอาจเข้าไปในร่างกายผ่านการหายใจ หากติดที่มือเวลาที่เด็กอมนิ้วก็เป็นอีกช่องทางหนึ่งที่สิ่งแปลกปลอมเหล่านี้จะเข้าสู่ร่างกายได้ ส่วนสีที่ติดตามร่างกายได้อาจทำให้ผิวหนังเกิดอาการระคายเคือง เป็นผื่นคัน อันเกิดจากอาการแพ้
อีกทั้งยังมีสารเคมีอย่างอื่นอีกหลายชนิดนอกจากที่มากับสีที่เป็นอันตรายต่อเด็ก บางครั้งอาจมาในรูปแบบอากาศที่ส่งผลอันตรายต่อดวงตาและการหายใจ ตัวอย่างเช่น ฟองสบู่ที่เป่าออกมาเพียงครั้งเดียวก็มีฟองพวยพุ่งออกมามากมาย มีทั้งลูกเล็กและลูกใหญ่ เราอุ้มหนูน้อยขึ้นมาพาไปใกล้กับฟองสบู่ที่ลอยอยู่ในอากาศ เราจิ้มให้ดูว่าฟองสบู่นั้นบอบบางเพียงใด แตกได้ง่ายเพียงแค่นิ้วสัมผัส เจ้าหนูน้อยสนุกตื่นเต้นและอยากทำตาม มือกวัดแกว่งไปมาแสดงเจตนาที่จะเอื้อมไปจิ้มฟองสบู่นั้น เราตอบสนองด้วยการอุ้มไปใกล้ๆ เจ้าหนูจิ้ม ฟองสบู่แตก เวลาที่ฟองสบู่แตกนั้นบางครั้งมันไม่ได้แตกเฉยๆ แต่ยังมีสารเคมีติดไปด้วย จึงมีโอกาสที่สารเคมีนั้นจะกระเด็นไปเข้าตาหรือปากขณะที่เจ้าหนูอ้าปากหัวเราะร่าด้วยความสนุกสนาน
สารเคมีมีอันตรายสูงและเป็นองค์ประกอบอย่างหนึ่งที่สังเกตได้ยากกว่าองค์ประกอบอื่นๆ เนื่องจากเป็นสิ่งที่มองไม่เห็นมันแฝงตัวอยู่ในชิ้นส่วนต่างๆ ของของเล่น และยังมีชื่อเฉพาะมากมายที่บ่อยครั้งคนทั่วไปอย่างเราไม่รู้จักและไม่คุ้นเคย เว้นเสียแต่จะอยู่ในแวดวงวิทยาศาสตร์ แน่นอนว่าบนกล่องของเล่นได้พิมพ์หรือติดสติกเกอร์บอกถึงอันตรายและส่วนประกอบต่างๆ เอาไว้ แต่อย่างที่เรารู้กันว่าข้อความบนฉลากทุกอย่างใช่ว่าจะเชื่อถือได้ เราสามารถลดความยุ่งยากและเพิ่มปลอดภัยมากยิ่งขึ้นได้ด้วยการเลือกของเล่นจากแบรนด์ที่มีคุณภาพ เชื่อถือได้
เรา Learning For Kidz จึงให้ความสำคัญกับของเล่นที่ดีและมีคุณภาพ เราเชื่อว่าของเล่นแต่ละชิ้นได้รับการผลิตอย่างพิถีพิถัน โดยออกแบบและคำนึงถึงเด็กจริงๆ จากแบรนด์ของเล่นที่ได้รับการยอมรับจากพ่อ-แม่ หลายร้อยพันครัวเรือน จึงทำให้คุณสามารถเชื่อถือของเล่นจากแบรนด์ผู้ผลิตที่มีคุณภาพและความปลอดภัย ที่เราคัดเลือกมาอย่างดี เลือกดูของเล่นจากแบรนด์คุณภาพ
4.เสียงดังพังแก้วหู
เสียงก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ช่วยดึงดูดความสนใจและทำให้เด็กได้เรียนรู้เกี่ยวกับพื้นที่ ที่มาของเสียง รับรู้ทิศทางของเสียง สิ่งที่ได้ยินนั้นเป็นมิตรหรือศัตรู เป็นสิ่งที่เข้าใกล้ได้หรือควรหลีกเลี่ยงเพื่อไม่ให้เกิดอันตรายต่อตัวเอง
แต่เสียงที่มาจากของเล่นที่ทำให้เกิดความสนุกสนานนั้นมักเป็นปัญหาที่ถูกมองข้ามเพราะความสนุกบังตา
ของเล่นบางชิ้นที่ดูแล้วเสียงจะไม่ได้ดังอะไรและคิดว่าคงไม่ส่งผลกระทบอะไรต่อเด็ก แต่เราต้องไม่ลืมว่าร่างกายของเด็กเพิ่งจะเริ่มเติบโตและต้องใช้เวลากว่าจะแข็งแรงสมบูรณ์ แก้วหูของเด็กนั้นมีความบอบบางกว่าแก้วหูของผู้ใหญ่อย่างเรามาก เสียงดังที่เรารับได้เด็กนั้นยังรับไม่ไหว
ตัวอย่างของเล่นที่ทำให้เกิดเสียงดัง ของเล่นเขย่า หากเป็นแรงของเด็กเขย่า เสียงที่ดังออกมาจะไม่ดังจนเป็นอันตราย แต่หากเด็กที่แรงเยอะเขย่าบ่อยและถี่ก็อาจเป็นอันตรายได้ และต้องระวังทั้งตัวเราและเด็กอย่านำมาเขย่าใกล้หู
5.ความทนทาน
แค่หยิบจับหรือเล่นแบบธรรมดายังไม่พอ จะขาดไปไม่ได้สำหรับเด็กคือการทดลองโยนสิ่งที่ตัวเองถืออยู่ไม่ว่าจะเป็นอะไรก็ตามแต่ ของเล่นที่มีความคงทนแข็งแรง ไม่แตกหักง่าย จากการโยนในทุกรูปแบบจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพราะของเล่นที่แตกหักได้สูญเสียความปลอดภัยไปแล้ว จากความสนุกสนานจะกลายเป็นความสยดสยองได้ไม่ยากจากชิ้นส่วนที่แตกหัก มันจะกลายเป็นสิ่งที่มีความแหลมคมบาดนิ้วมือหรือตามร่างกายอันบอบบางของเด็ก เมื่อบาดแผลทางร่างกายของเด็กไม่ได้เป็นเพียงแค่บาดแผลทางกายแต่ยังอาจเป็นบาดแผลทางใจ ที่ฝังลึกจนทำให้ไม่อยากเล่นของเล่นและเกิดความกลัวจากการเล่น ซึ่งจะทำให้พัฒนาการของเด็กลดลงทั้งทางร่างกายและจิตใจได้
การแก้ไขยุ่งยากกว่าการป้องกันเสมอ
6.ห่างไฟฟ้าเป็นดี
ของที่มีรูมันช่างลึกลับ น่าสงสัย ความดำมืดที่ปกปิดความลับภายในรูนั้นชวนให้เราอยากพิสูจน์ก้นบึ้งและกระตุ้นความอยากรู้ว่ามีอะไรอยู่ภายในนั้น
เต้ารับต่างๆ ที่มีรูจึงเย้ายวนชวนให้เด็กเอานิ้วจิ้มลงไปเหลือเกิน…
ของเล่นที่ต้องใช้ไฟฟ้า ต้องเสียบปลั๊ก ทำใหอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ทำให้เกิดเหตุการณ์อันตรายต่อชีวิตเด็กได้
ความปลอดภัยผกผันตามการกำกับดูแลและช่วงวัย
ความปลอดภัย 6 ข้อที่ผ่านมาด้านบนเป็นส่วนที่ต้องคำนึงถึง แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับการดูแลของผู้ปกครองว่ามีความเข้มงวดแค่ไหน และความมั่นใจว่าสามารถกำกับดูแลให้เด็กปลอดภัยได้ อีกทั้งเมื่อเด็กเติบโตขึ้นสมรรถภาพร่างกายและความสามารถในการคิดวิเคราะห์ที่จะเล่นอย่างถูกวิธีก็จะมีมากขึ้นเรื่อย ๆ อันตรายบางข้อจึงเป็นสิ่งที่มองข้ามได้
เลือกตามพัฒนาการที่ต้องการส่งเสริม
เด็กแต่ละคนมีพัฒนาการที่ต่างกัน บางด้านพัฒนาได้ไว บางด้านพัฒนาได้ช้า แต่ไม่ว่าจะเป็นด้านไหนก็ไม่ควรละเลยและควรพัฒนาไปพร้อมๆ กัน ไม่มีทักษะใดที่ยอมรับให้ปล่อยปละละเลยได้ หากเห็นว่ามีด้านไหนที่ดูจะพัฒนาช้า การหาของเล่นเสริมพัฒนาการในด้านนั้นๆ จึงเป็นตัวเลือกหนึ่งที่ดีในการเลือกซื้อของเล่น
ไม่ยากและไม่ง่ายจนเกินไป
หากเด็กต้องเผชิญกับของเล่นที่ง่ายเกินไปจะทำให้ของเล่นชิ้นนั้นไม่น่าสนใจ ส่วนของเล่นที่ยากจนเกินไปจะทำให้หมดกำลังใจและเบื่อในที่สุด ของเล่นที่จะทำให้เด็กได้เล่นอย่างสนุกสนาน เพลิดเพลินคือของเล่นที่เหมาะสมกับพัฒนาการของเด็ก ทั้งความเหมาะสมทางด้านร่างกายและจิตใจ หรือของเล่นที่ท้าทายความสามารถเล็กน้อยที่พ่อ-แม่สามารถเสริมแรงให้ลูกมีกำลังใจที่จะเล่นได้
อย่างเช่นจักรยานสามล้อ สำหรับเด็กบางคนแล้วไม่ง่ายเลยที่จะปั่นให้มันเคลื่อนที่ได้ เพราะมันต้องใช้แรงถีบที่มากพอสมควรสำหรับเด็ก หากไม่มีคนคอยให้กำลังใจอยู่ข้างๆ หลังจากที่พยายามปั่นไปแล้วหลายครั้ง เด็กก็จะหมดกำลังใจ เบื่อและเลิกเล่น แต่หากมีคนคอยให้กำลังใจเขาจะมีพลังใจและมีแนวโน้มที่จะสามารถทำได้ในที่สุด
เลือกตามความสนใจ
สำหรับเจ้าหนูน้อยที่ยังไม่สามารถเลือกของเล่นหรือมีความสนใจในของเล่นที่เฉพาะเจาะจง ควรเป็นหน้าที่ของผู้ใหญ่ ที่จะเลือกของเล่นที่เหมาะสมกับช่วงวัยและความสามารถของเขา แต่เมื่อเขาโตพอที่จะเลือกของเล่นด้วยตัวเองได้แล้ว ควรให้เขามีส่วนในการเลือกซื้อของเล่นด้วยตัวเอง เป็นพื้นฐานที่จะทำให้เขาเกิดความมั่นใจในตัวเอง กล้าที่จะแสดงออกและแสดงความคิดเห็นต่อไปในอนาคต
ของเล่นที่ดีที่สุดคือพ่อ-แม่
วัยเด็ก พ่อ-แม่เปรียบเสมือนโลกทั้งใบของพวกเขา ลืมตาเกิดมา ตั้งแต่เช้าตื่นนอนไปจนถึงหลับฝันดีในยามค่ำ สิ่งแรกที่เขาได้เห็นคือหน้าของพ่อ-แม่ พ่อ-แม่จึงเป็นสิ่งแรกที่เขาโหยหา เป็นสิ่งค้ำจุนจิตใจ การดูแลเอาใจใส่ มอบความอบอุ่นและความรักจากพ่อ-แม่ ทำให้โลกใบนี้ของเขาสดใส เขาจะเติบโตไปพร้อมกับโอบกอดทุกอณูความรู้สึกที่พ่อ-แม่ มอบให้ เขาจะจดจำถ้อยคำ ท่าทาง คำพูด จังหวะหายใจ วิธีการเล่น สิ่งเหล่านี้เขาจะเลียนแบบและรับมาเป็นของเขา หากพ่อ-แม่ไม่อยู่ ณ ที่ตรงนี้ ตรงหน้าเขาเป็นแบบอย่างที่ดี ของเล่นมากมายบนโลกใบนี้ก็ไร้ความหมาย
เด็กที่ไม่ได้รับความรักจากคนรอบข้าง เขาจะเติบโตขึ้นมาโดยมีโลกทั้งใบเป็นศัตรู
สรุป
พื้นฐานที่สำคัญที่สุดในทุกด้านและในชีวิตของเด็กคือพ่อ-แม่ และคนรอบข้างที่คอยมอบความรักและคอยดูแลเอาใจใส่ ของเล่นต่างๆ จึงจะให้ประโยชน์และมีคุณค่าช่วยให้พัฒนาการเด็กเติบโตได้อย่างสมบูรณ์สมวัย โดยจะต้องเลือกของเล่นที่มีความปลอดภัย เหมาะสมกับวัยและความสนใจของเด็ก
