เมื่อพูดถึง ช่วงวัยของคน คนส่วนใหญ่มักแบ่งช่วงวัยตามความคุ้นชินว่า มีวัยทารก วัยเด็กเล็ก วัยรุ่น วัยผู้ใหญ่ วัยชรา
แต่สำหรับพ่อ แม่ ผู้ปกครอง ที่เพิ่งมีลูกน้อย และผู้ที่ต้องคลุกคลีอยู่กับเด็กเล็ก รวมถึงนักวิชาการที่ต้องทำงานเกี่ยวข้องกับพัฒนาการเด็กแต่ละช่วงวัยจำเป็นต้องรู้ถึงการแบ่งย่อยของช่วงวัยเด็ก
เพราะแต่ละช่วงวัยนั้น ลูกน้อยมีพัฒนาการที่แตกต่างกันเพื่อที่พ่อ แม่ ผู้ปกครอง และผู้เกี่ยวข้องจะได้เรียนรู้ และเลี้ยงดูให้เหมาะสมกับพัฒนาการการเรียนรู้ของลูกน้อย
วัยแรกเกิด NEWBORN
(แรกเกิด – 1 เดือน)
น้อง ๆ เมื่อแรกเกิดซึ่งมีอายุยังไม่ถึง 1 เดือน ต้องได้รับการดูแลและปกป้องจากพ่อแม่เป็นอย่างมาก เพราะไม่สามารถช่วยเหลืออะไรตัวเองได้เลย ในช่วง 1 เดือนแรก น้องจะยังนอนคว่ำ ยกศีรษะและหันไปข้างใดข้างหนึ่งได้ มองตาม สะดุ้งหรือขยับร่างกายเมื่อได้ยินเสียงในระดับปกติ ส่งเสียงร้องอ้อแอ้ได้ มองจ้องหน้าได้ไม่เกิน 2 วินาที
เด็กในวัยนี้ ต้องการเครื่องนอนและเสื้อผ้าที่สะอาด เพราะร่างกายยังบอบบางมาก ของเล่นเสริมพัฒนาการสำหรับเด็กในวัยนี้ มักเป็นของเล่นง่าย ๆ มีสีสัน และทำให้เกิดเสียงเบา ๆ เพื่อให้ประสาทสัมผัสด้านต่าง ๆ ของเขาเริ่มทำงานขั้นพื้นฐานแบบง่าย ๆ
วัยทารก INFANT
(1-12 เดือน)
เมื่อน้อง ๆ อายุครบ 1 เดือน จะเริ่มก้าวสู่วัยทารก จะมีพัฒนาการที่ค่อนข้างเร็ว จะเริ่มจากนอนคว่ำ ค่อย ๆ ยกศีรษะได้ ยกอกพ้นพื้นได้ เริ่มนั่ง เริ่มยืน เริ่มลุกขึ้นนั่งเองได้ เริ่มมองตามสิ่งของได้ 180 องศา เริ่มหยิบของในขณะที่นอนหงาย จ้องมองหนังสือได้ นั่งแล้วหยิบของจากพื้นได้ จีบนิ้วเพื่อหยิบของชิ้นเล็ก ๆ ได้ น้อง ๆ จะมองหน้าคนที่คุยด้วย หันตามเสียง เสียงเรียก รู้ว่าตัวเองชื่ออะไร และหันตามเสียงเรียกชื่อ ทำตามคำสั่งง่าย ๆ โบกมือ ตบมือตามคำสั่ง ทำเสียงในลำคอ ทำเสียงสูง-ต่ำ เริ่มเลียนเสียงง่าย ๆ เริ่มพูดคุยได้ เริ่มตอบรับ ปฏิเสธ เลียนเสียงพูดคุย แสดงความต้องการด้วยการทำท่าหรือเปล่งเสียง ยิ้มตอบ ส่งเสียงตอบได้ ยิ้มทักคนที่คุ้นเคยได้ สนใจฟังผู้พูด เล่นจ๊ะเอ๋ได้ ใช้นิ้วหยิบอาหารเองได้ ใช้งานสิ่งของต่าง ๆ ได้
วัยหัดเดิน TODDLER
(1-3 ขวบ)
หลังจากอายุครบ 1 ขวบ น้อง ๆ จะเริ่มมีพัฒนาการอย่างรวดเร็ว จนน่าอัศจรรย์ น้อง ๆ จะเริ่มยืนอยู่ตามลำพังได้ เดินลากของเล่นได้ วิ่งได้ เดินไปถือลูกบอลไปได้ เริ่มเตะบอลได้ กระโดดได้ กระโดดข้ามเชือกไปข้างหน้าได้ ขว้างบอลได้ และเริ่มยืนขาเดียวได้
ในส่วนของการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก บริเวณมือและนิ้วมือนั้น เด็กจะเริ่มขีดเส้นบนกระดาษ เขียนเองได้ เปิดหนังสือที่เป็นกระดาษหนาได้ ต่อบล็อกไม้ได้ แก้ปัญหาโดยใช้เครื่องมือได้ ยื่นของตามคำสั่งได้ ลากเส้นเป็นวงต่อเนื่องได้
ทางด้านการเข้าใจภาษา น้อง ๆ จะเริ่มเลือกวัตถุตามคำสั่งได้ ทำตามคำสั่งง่าย ๆ ชี้อวัยวะได้ ฟังนิทานนานได้ถึง 5 นาที หยิบของมาให้ตามคำสั่งได้ เริ่มพูดคำโดด ๆ ได้ 2 คำ ตอบชื่อเรียกสิ่งของได้ เลียนแบบคำพูดเป็นวลี พูดตอบรับ-ปฏิเสธ และจะค่อย ๆ เริ่มพูดติดต่อกัน 3-4 คำได้
ในส่วนของการช่วยเหลือตนเองและผู้อื่น น้อง ๆ จะเริ่มเลียนแบบด้วยการทำงานบ้าน เริ่มใช้สิ่งของได้ตามประโยชน์ของสิ่งของแต่ละชิ้น มองตามสิ่งที่ชี้ในระยะไกล ตักอาหาร ดื่มน้ำได้เอง ล้างมือ เช็ดมือได้เอง ร้องเพลงได้บางคำ รู้จักรอบของตัวเองในการเล่น และเริ่มใส่กางเกงได้เอง
ทาง Learning For Kidz เอง ก็มีของเล่นหลากหลายชิ้น ที่จะช่วยเสริมพัฒนาการน้อง ๆ ให้เล่นสนุกด้วย ได้พัฒนาการเรียนรู้ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ และสติปัญญาด้วย
โดยพ่อแม่ผู้ปกครอง
เลือกดูของเล่นเสริมพัฒนาการที่จัดแบ่งตามช่วงอายุ
สำหรับบทความ เข้าใจพัฒนาการเด็กแต่ละช่วงวัย ยังไม่จบเพียงเท่านี้
ยังเหลือเด็กใน วัยก่อนวัยเรียน (PRESCHOOLERS)
และ วัยเรียน (MIDDLE CHILDHOOD) อีก
พลาดไม่ได้เลยนะครับ
อ้างอิง
https://www.bumrungrad.com/th/health-blog/may-2019/child-growth-and-development
http://baby.pointsofyouthailand.com/baby_development.php?id=15#
